What Does Will Durant Say About Death?



(رجانک)

 مَرگ ءِ بابت ءَ وِل ڈورانٹ چی گُشیت؟


تہنا یک چیزے راج دپتر ءِ تہا پہک ءَ راست اِنت، آ زِند ءِ ھلاسی اِنت ءُ زند ءِ تہا تہنا یک چیزے راست اِنت ؛ ءُ آ مرَ گ اِنت۔ اے پیری ءِ مستریں بے وَسی اِنت کہ پُشت ءَ چک ترینگ ءُ چارگ ءَ بنی آدم تہنا وتی پاہاراں گِندیت۔زِند ءِ گَلاھگ گرہن اِنت وَھدے کہ زِند مارا دیر مانبریتءُ اگاں ما پہ شَرّی اے باروا گپّ بہ جن اِیں گُڑا بنی آدم وڑے نہ وڑے اے امُیت ءَ داریت کہ زند آ ئی ءَ پدا رسیت، یک شرتریں وڑی ءَ ءُ انچیں ارواحی رنگ ءَ کہ آ پہ 
دائم زندگ بیت۔

ءُ ۔۔۔ ھو، بلکیں اے ھم زند ءِ ھاترا اِنت کہ مئے سر ءَ مَرگ بر حق اِنت؟راستی ءَ اگاں بہ چارئے گُڑا ما مردم ءِ جِند نہ اِنت،پر چا کہ ما وَت ءَ چہ مردم ءَ باز بُرز تر لیک اِیں ءُ ہمے لیکہ ءِ سبب ءَ مرَگ ھم بنی آدم ءَ پہَل نہ کنَت۔ ما تہنا کسانکیں وھد ءِ ھاترا زندگ بئیوکیں انسانی اعضاء وَت ءَ بہ لیک ایں ، ما مرَگ ءِ آماچ بئیںءُ اے گپّ ءَ پدا پہ دائم بے ھیال بئیں کہ زِند مُدام ورناہ ءُ زور آ ور بیت۔ اگاں ما پہ دائم زندگ بہ بیتیں، گُڑادروم پُرشت ءُ پروش ءِ آ ماچ بیتگ اَت ءُ ورنائی ءَ اے دنیا ءِ تہا ہچ جاہ نہ رستگ اَت۔مرَگ، چو زند ءِ بدلوکیں وڑ ءُ پیم ءِ رنگ ءَ اِنت کہ وھد ءِ ہمرائی ءَ ہما چیز کہ اَ ژدری نہ اَنت ، آہاں ھلاس کنَاں کنت۔

ما چہ وتی پیری ءَ یک حصّیے جتاکنیں ءُ آ ئی ءَ کسانی توار پِر کنیں، ءُ ایشی ءَ چہ
 ساری کہ مئے زند ھلاس بہ بیت، گوں مئے نا ھلاس بئیوکیں مہر ءَ ما وتی ارزشت ءَ وتی چُکاں تاں سر کنگ ءِ جہد ءَ کنیں، اے پیم ءَ دو نسلانی نیام ءِ فاصلہ ءَ بنی آدم نز کاریت۔اِدا، کوْری آرانی تہا ءُ پناہ گُزیرانی تچ ءُ تابانی تہاھم چُک ودی بنَت، درچکءُ داری جاہاںءُ تچوکیں کوْرانی دپ ءَ ھم مات وتی تپلاں نازینک جن انت ءُ رودین اَنتءُ باز براں مَرگ ءِ نیام ءَ زند ودی بیت ءُ وت ءَ نیمران کنَت۔ 

گڑا بلکیں عقل ءُ ہوش عمر ءِ ہمرائی ءَ کئیت، ءُ ہر یک چیزے ءَ شرتریں وڑ ءَ چارگ ءِ لیکہ ھم وھد ءِ ہمرائی ءَ کئیت کہ پدا بنی آدم ءِ زانت دگہ دراہیں چیزاں یک کَش کَنت۔ اگاں فلسفہ ءَ گُشْگ بہ بیتیں کہ زِند ءَ انچیں معنیٰ یے بِد ئے کہ مرَگ ءَ بے سوب بی کنت،گُڑا فلسفہءَ گُشْتگ اَت کہ مَرگ بے مرَگ بیت وَھدے کہ ما مِر اِیں۔
سئے ہزار سال ساری مرد ے اَست اَت، گشْت ءِے کہ بنی آدم آزمان ءَ بال کُت کنَت۔ آ ئی ءَ پہ وَت ءَ ءُ پہ وَتی بچک، اکارس ءَ بانزل جوڑ کُت۔ آہاں ہمے بانزلانی سرءَ بیسہ کُتءُ بال کنَگ ءِ کوشست اِش کُت بلے دوہیں تیاب ءِ لگوریں گوْرمانی تہا کپت اَنتءُ ھلاس بیت اَنت ۔ آہانی زِند مرَگ ءِ آماچ بیت،بلے مَرگ ءَ بے تُرس ءَ یک وابے ہمراہ کُت سِہ (30) نسل گوْزگ ءَ پد، لیونارڈو ڈاونچیءَ وتی اِزم ءَ گوں انچیں عکس جوڑ کُت کہ بنی آدم آہانی چارگ ءَ ابکہ بیت۔آ ئی ءَ بنی آ دم ءِ آزمان ءَ بال کنگ ءِ واب ءَ را دیم ءَ بران، انچیں مشینے ءِ عکس جوڑکُت کہ آ ئیءِ توکل ءَ چہ بنی آ دم ءَ بال کُت کُتگ اَت۔آ ئی ءَ وتی نبشتانکانی تہا بنیس اِت ، ’ ’ الّم پہ بنی آ دم ءَ آزمان ءَ بال کنگی بانزل جوڑبیت۔‘‘ 
لیونارڈو ھم اے کار ءِ تہابے سوب بیان، مرَگ ءِ آماچ بیت، بلے یک برے پدا مَرگ ءَ بے تُرس ءَ ہمے واب دیما براں کُت۔ 
بازیں نسل گوْزان بیت اَنت ءُ نی بنی آدم ءَ لیک اِت کہ آ کدی آ زمان ءَ بال کُت نہ کنَت پرچا کہ اے ھُدا ءِ واہشت نہ اِنت کہ بنی آدم بال بہ کنَت۔ بلے پدا ، ھو ۔۔۔بنی آدم ءَ آزمان ءَ بال کُتءُ آوتی کرنیگیں واب ءَ ھم سوبین بیت کہ آبالی مُرگاں پُروش بہ دنت۔

زِند ہما اِنت کہ سئے ہزار سالاں تاں واب ،واہشتءُ مقصدے دیما بُرت بہ کنَت۔بنی آدم بے سوب بیت بلے زِند سوبین بیت۔ چو بیت کنت کہ مردمءِ تہا عقل ءُ ہو ش مہ بیت بلے زند نسلانی عقل ءُ ہوش ءَ یکجاہ کنَت۔ بنی آ دم مَرگ ءِ آ ماچ بیت بلے زند کدی دَم نہ بارتءُ نہ اوشتیت، رواں کنَت، گردان،ودار کنان،جُہد کنان، کوشست کنان، سر کپانءُ پدا ودار کنان۔۔۔ 

یک پیر مردے کہ وتی مرگ ءِ نزیک ءَ بہ بیت، آ ئی ءِ دوست ءُ نزیکیں مردم چو بے وس ءُ واک بنت ءُ ُ سیاد ءُ وارس چو گِر ءُ زاریءَ بنت۔ اے وھد چی پیم ءَ بنی آدم ءَ پدرد کنَت کہ نی بنی آدم کہ وتی گُڈی ساہاں زیرگ ءَ اِنت، آ چو دارءَ ھُشک گندگ کئیتءُ دپ بے دنتان ءُ دیم بے ہونی ءَ چہ ھُشک تریت، آ ئی ءِ دپ ءَ چہ ہچ گپ در اتک نہ کنَت ءُ آ چہ وتی چمّاں دُنیا ءَ ھم چا رت نہ کنَت۔ چہ اے وھد ءَ ساری، اے مرد ورنائی ءَ چہ گوْستگ گوں بازیں اُمیت ءُ چکّاساں، پد اے مرد نیم عمری ءَ چہ ھم گوْستگ گوں بازیں بزّگی ءُ جُہد ءَ، اے مرد ءَ جاں سلامتی ءُ زور آوری ھم دیستگ ءُ ماریتگ، اے مرد ءَ زانت، سائنس ءُ عقل ءُ ہوش ھم دیستگ۔ تاں ہپتاد سال ءَ اے مرد ءَ گوں درد ءُ جُہد ءَ زانت یکجاہ کُتگ؛ ایشی ءِ ذہن نی تجربتانی تیابے جوڑ بیتگ کہ اُدا ہزارانی ھیال ءُ مارشت تنیگہ زندگ اَنت،ایشی ءِ دل چہ پاہاراں گوْزان لہم تریتگ انچو کہ ایشی ءِ ذہن ءَ زانتی سپر کناں کُتگ ۔ہپتاد سال ءِ تہاراستی ءُ گہتری ءِ شوہاز ءَ ،اے راستیں وڑی ءَ انسانے جوڑ بیتگ۔بلے نی مرَگ ایشی ءِ سرین ءَ اِنت، ایشی ءِ ساہ ءَ بران اِنتءُ ایشی ءِ ہون ءَ ھُشک ترینان اِنت،ایشی ءِ گُٹ ءِ توار ءَ گار کنان اِنتءُ ذہنی ہوش ءَ ھلاس کنان اِنت۔ ۔۔اِدا مَرگ سوبین بیت۔ ۔۔

ڈَن ءَ درچکی ٹالانی سر ءَ مُرگانی الہان اِنت۔ روچ ءِ برانز ڈگاران ءَ رُژناہ کنان اَنتءُ درچکی ٹال پہ دِل سُر سر جنان اَنتءُ درچک چہ شیرگ ءَ ایرچان اَنت۔اِے کہ گوْنڈو اَنت، چی چیز اِنت کہ ایشاں انچو گَل ءُ شاداں کنَت،چو گَل ءَ بال نمبیں کاہانی سر ءَ ایشاں چی چیز تچگ ءَ پر مائیت، ھَندان، توار پر کنانءُ ساہ زیران، کدی دَم نہ بَر اَنت۔آ زانا مَرگ ءِ بابت ءَ ہچ نہ جیڑ اَنت؟آ ھم سِک اَنت، رُد اَنتءُ مزن بنت ، مہِر دئینت،جُہد کن اَنتءُ پہ وَت ءَ ھیا ل جوڑ کنان بنَتءُ بلکیں چہ مَرگ ءَ ساری زِند ءَ دوبر زندگ کنننت ءُ وھدے کہ اے مِر اَنت
، اے مرگ ءَ رَد دئینت گوں وتی چُکاںءُ بلکیں اے وتی چکّاں چہ وَت ءَ ھم شر تر کن انت۔۔۔اِدازِند سوبین بیت۔۔۔





ویلیم جیمزیا ویل ڈورانٹ(1885-1981 )امریکی نبشتہ کار، فلاسفر ءُ راج دپتر نویسے بیتگ۔ اے نبشتانک آ ئی ءِ کتاب Fallen Leavesءَ چہ زیرگ بیتگ۔

Comments